35 năm đổi mới là thời kì phát triển vượt bậc của mọi khía cạnh kinh tế của đất nước Việt Nam. Chính vì vậy, hạ tầng giao thông chính là đặc điểm rõ nhất để nhận thấy được sự phát triển này. Hãy cùng Tratimex điểm lại những thay đổi và phát triển, cũng như là các thiếu sót trong hạ tầng giao thông của Việt Nam sau 35 năm đổi mới.
1. Giao thông là khâu quan trọng nhất của kết cấu hạ tầng
Theo Bộ Giao thông vận tải (GTVT), khi bắt đầu công cuộc Đổi mới và phát triển nền kinh tế đất nước theo kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, Đảng đã chủ trương phải ưu tiên đầu tư phát triển để GTVT đi trước một bước tạo tiền đề và thúc đẩy kinh tế phát triển.
Trích từ nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI (1986), “GTVT là khâu quan trọng nhất của kết cấu hạ tầng’’ và “GTVT phải đi trước một bước để đáp ứng yêu cầu phát triển của nền kinh tế quốc dân’’.
Trong 10 năm thực hiện Đổi mới, tính đến năm 1995, đất nước vẫn đang bị bao vây cấm vận nên ngân sách Nhà nước hết sức khó khăn, ngành GTVT chỉ có thể tập trung nguồn lực cho công tác duy tu bảo dưỡng, đảm bảo an toàn giao thông và triển khai xây dựng một số công trình thực sự cấp bách.
10 năm sau đó, ngành giao thông hoàn tất cải tạo, nâng cấp, và làm mới hơn 16.000km đường bộ, 1.400km đường sắt, 130.000m dài cầu đường bộ, 11.000m cầu đường sắt, và đồng thời nâng cấp và xây dựng 5.400m dài bến cảng mới, nạo vét 4,8 triệu m3 luồng lạch.
Tuy nhiên, trong 10 năm thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế xã hội giai đoạn 2011-2020, hạ tầng giao thông Việt Nam đã thực sự bùng nổ với hệ thống đường bộ tăng vọt lên đến 668.000km, gấp gần 3 lần so với thời điểm cuối năm 2004. Chỉ từ con số 0, các tuyến đường cao tốc đến nay cũng dần được hình thành và hoàn thiện đến 1.800km, trong đó có gần 1.100km được đưa vào khai thác.
Ngành hàng không cũng chứng kiến bước phát triển đột phá về cả quy mô và chất lượng dịch vụ, đáp ứng kịp thời sự bùng nổ của nhu cầu vận tải hàng không trong giai đoạn vừa qua với tốc độ tăng trưởng bình quân đạt 16 – 18%/năm. Nhiều cảng hàng không quốc tế tiếp tục được nâng cấp và nhiều cảng hàng không khác được xây dựng mới, nâng tổng công suất mạng cảng hàng không đạt khoảng 90 triệu lượt hành khách/năm, tăng 2,5 lần so với năm 2011. Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1 cũng mới đây chính thức được khởi công xây dựng.
Cùng với đường bộ và hàng không, hàng loạt các cảng cửa ngõ quốc tế được đầu tư xây dựng có khả năng tiếp nhận được tàu tải trọng lớn từ 130.000 tấn đến 200.000 tấn (DWT) đi thẳng tới bờ tây nước Mỹ, Canada và Châu u.
Các cảng đầu mối khu vực cũng được cải tạo nâng cấp, đưa tổng công suất các cảng từ 420 triệu tấn (năm 2011) lên khoảng 580 triệu tấn mỗi năm. Các tuyến đường thủy chính cũng được đầu tư nâng cấp, trong đó vùng ĐBSCL có 1.082km đường thủy, vùng đồng bằng Bắc Bộ có 462 km đường thủy được đầu tư cải tạo, nâng cao năng lực vận tải…
2.Năng lực và chất lượng hạ tầng liên tục tăng bậc
Báo cáo năng lực cạnh tranh toàn cầu do Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) công bố cho thấy, trong kỳ đánh giá 2017 – 2018, năng lực và chất lượng kết cấu hạ tầng của Việt Nam liên tục tăng bậc, từ thứ 95/144 (năm 2011) lên thứ 79/137 (năm 2016).
Chỉ số năng lực quốc gia về logistics (LPI) của Việt Nam năm 2018 cũng xếp hạng 39/160 nước, tăng 25 bậc so với 2016. Trong khu vực Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), Việt Nam xếp hạng 3, sau Singapore (xếp hạng 7) và Thái Lan (xếp hạng 32).
Cho dù đạt được nhiều thành tựu và chứng kiến sự lột xác ngoạn mục, hệ thống hạ tầng giao thông của Việt Nam hiện vẫn còn là điểm nghẽn đối với nhu cầu phát triển để tiến tới mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Hệ thống đường bộ cao tốc chỉ mới bước đầu hình thành, chưa đạt mục tiêu đến năm 2020 đưa vào sử dụng khoảng 2.000km đường cao tốc.
Chưa kể đến hệ thống đường sắt lạc hậu, chưa có đường sắt tốc độ cao, mới đầu tư xây dựng những tuyến hệ thống đường sắt đô thị đầu tiên; hệ thống cảng biển chưa khai thác hết công suất thiết kế; một số cảng hàng không đã xảy ra quá tải…
Sau 35 năm, hạ tầng giao thông Việt Nam đang phát triển hơn bao giờ hết. Tại Việt Nam, Tratimex là công ty hàng đầu trong lĩnh vực kinh doanh nhựa đường, chiếm khoảng 15% thị phần trong cả nước. Trở thành một trong 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Tratimex được công nhận bởi nhiều hệ thống quản lý chất lượng và nhận được sự tin yêu của khách hàng.
